Τα ρόδα της σιωπής - Πασχαλία Τραυλού

Θα μπορούσα να γεμίσω πολλές σελίδες προσπαθώντας να καταγράψω σε αυτές όλα όσα με έκανε να νιώσω, να αισθανθώ κ να «ζήσω» αυτό το υπέροχο μυθιστόρημα, μα δε θα το κάνω… Όχι γιατί δε θέλω, αλλά γιατί νιώθω πως δε μπορώ! Σίγουρα θα σας έχει συμβεί να έχετε αισθανθεί πράγματα, να έχετε βιώσει έντονες συγκινήσεις –ακόμα κ με την ανάγνωση ενός βιβλίου- μα να μη μπορείτε να εκφραστείτε με λέξεις για αυτές. Ναι, θέλω πολλά να πω, μα νομίζω πως αν αρχίσω θα χάσω από μέσα μου όλη τη μαγεία που φύλαξα σε κάποια άκρη της ψυχής μου, ως ανάμνηση αυτού του εξαιρετικού αναγνώσματος.  Θυμάμαι πως έλεγα ότι το πιο όμορφο βιβλίο που έχω διαβάσει είναι το «Ήθελα μόνο ένα αντίο» της Πασχαλίας Τραυλού. Λοιπόν, συνεχίζω με την ίδια συγγραφέα, μα τώρα αγαπημένο μου γίνεται το νέο της μυθιστόρημα που έχει τίτλο «Τα ρόδα της σιωπής» και κυκλοφορεί κι αυτό από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Αυτό που λατρεύω στη συγκεκριμένη συγγραφέα κ το οποίο έχω τονίσει πολλές φορές, δεν είναι μόνο τα όσα γράφει ή μάλλον καλύτερα τα όσα επιλέγει να γράψει, αλλά το πώς τα γράφει. Καταρχήν να πω πως ακόμα κι αν το θέμα του εν λόγω βιβλίου είναι ένας  έρωτας, -θέμα «πολυσυζητημένο» για πολλούς- η συγγραφέας καταφέρνει να το κάνει να μοιάζει ιδιαίτερα μοναδικό.  Κι εδώ είναι που θέλω να σχολιάσω εκείνο το «όσα επιλέγει να γράψει». Όχι, δεν πήρε κανένα ζευγαράκι της απλής καθημερινότητας κ κάθισε να γράψει για τον έρωτά τους, τα προβλήματά τους , το γάμο τους ή τον χωρισμό τους, πράγματα διόλου πρωτότυπα αφού τα διαβάζουμε στα περισσότερα από τα βιβλία που κυκλοφορούν κ που μάλιστα φιγουράρουν κατευθείαν στις πρώτες θέσεις των ευπώλητων. Δεν κατηγορώ τη συγκεκριμένη θεματική, απλώς κουράστηκα να διαβάζω τα ίδια κ τα ίδια. Ναι, για τον έρωτα να μιλήσουμε, για τη χαρά ή τον πόνο που έχει τη δύναμη να προκαλέσει, μα ας το κάνουμε με έναν διαφορετικό τρόπο.  Αυτό είναι η φαντασία, προσόν σημαντικότατο για έναν δημιουργό, να βρίσκει διαρκώς καινούργιους τρόπους να περάσει στον αναγνώστη το εκάστωτε μήνυμά του. Η κα Τραυλού λοιπόν παίρνει έναν Γερμανό και μια Εβραία και μιλάει για τον έρωτα, τον απαγορευμένο έρωτα. Επιλέγει την περίοδο της Κατοχής για να μιλήσει γι’αυτόν. Κι αμέσως αυτός ο έρωτας γίνεται τόσο διαφορετικός. Γιατί με κέντρο αυτή την αγάπη συμβαίνουν ένα σωρό άλλα πράγματα που καταστούν την ιστορία άκρως ενδιαφέρουσα και μοναδική. Η συγγραφέας δεν αφηγείται απλώς μια ιστορία. Επιχειρεί να ρίξει φως σε εκείνη τη σκοτεινή περίοδο που οι Γερμανοί κυριάρχησαν στη χώρα μας. Όχι μόνο μέσω της μυθιστορίας, αλλά κ μέσω πραγματικών γεγονότων. Εγώ για παράδειγμα δεν γνώριζα καθόλου την υπόθεση Μέρτεν κι όμως μέσω ενός μυθιστορήματος –για το οποίο μυθιστόρημα το σκάνδαλο αυτό δρα σαν καταλύτης- έμαθα πολλά γι’αυτή. Να λοιπόν που παίζει πολύ σημαντικό ρόλο το τι επιλέγει ο συγγραφέας να γράψει. Εσείς δεν πιστεύετε πως μια τέτοια ιστορία, η οποία εμπλουτίζει ταυτόχρονα και τις γνώσεις σας στο ένα ή στο άλλο θέμα, είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσα από αυτή που αφηγείται απλώς τις περιπέτειες δυο εραστών; ‘Έπειτα στα συν της συγγραφέως να προσθέσω κ το γεγονός πως μπορεί να διαχειρίζεται με απόλυτη μαεστρία την ύπαρξη πολλών πρωτευόντων ρόλων.  Μέσα από μια ιστορία ξεφυτρώνουν κι άλλες μικρότερες κάνοντας το όλο έργο να μοιάζει με ένα πανέμορφο μωσαϊκό αλληλεπιδράσεων κ αλληλεξαρτήσεων που καταστούν το μυθιστόρημα απόλυτα ενδιαφέρον κ κάνουν τον αναγνώστη να αγωνιά για τη συνέχεια.

Όπως όμως τόνισα, δεν είναι μόνο το θέμα, μα και ο τρόπος που ο συγγραφέας περνάει στο χαρτί όλα όσα έχει μέσα του. Αυτό ξεχωρίζω στην Πασχαλία Τραυλού. Πόσο όμορφα γράφει! Μοιάζει να διαβάζεις πεζό ποίημα κάθε φορά που αρχίζεις την ανάγνωση κάποιου μυθιστορήματος της. Είναι έντονα λυρική, κ έχει έναν πλούτο λεξιλογικό κ συναισθηματικό που την κάνουν να μοιάζει παντοδύναμη. Όχι, δε θέλω να πλέξω το εγκώμιο της συγγραφέως - αν κ το αξίζει κ με το παραπάνω-, θέλω απλώς να βγάλω από μέσα μου όλα όσα μου γεννά η ανάγνωση των βιβλίων της. Είναι που μου αρέσει η Ιστορία, είναι που μου αρέσει ο ρομαντισμός  κ η έντονα συναισθηματική αποτύπωση του κάθε τι στο χαρτί. Είναι ίσως γι’αυτόν το λόγο που διάλεξα κι εγώ να γράψω ένα μυθιστόρημα που να αφορά στην Ιστορία και τώρα κάθομαι και παλεύω με τους δαίμονες . Είναι ίσως που κι εγώ με τον ίδιο τρόπο θα ήθελα να γράφω! Δεν τον ζηλεύω αυτόν τον τρόπο, τον θαυμάζω!

Μα δεν είπα τίποτα για την πλοκή αυτού του μυθιστορήματος κι ούτε θα πω…

Δίνω απλά το οπισθόφυλλο και σας προτρέπω, σας προκαλώ να το διαβάσετε! Αξίζει να μάθετε κι εσείς την ιστορία του Καρλ Σβάιτς κ της Άννας! Αξίζει!

«Λάθος, λάθρα, όλεθρος…» Ένα σφάλμα, ένα μυστικό, μια καταστροφή. Το λάθος της Άννας να παντρευτεί τον Λουκά, η κρυφή ενοχή του Καρλ Λούντβιχ, η αμαρτία των γονέων που παίδεψε αδυσώπητα τον Σπύρο, η φυλάκιση που γίνεται λύτρωση... Ο γλύπτης Καρλ Λούντβιχ ανασταίνει τις μνήμες του με τη σμίλη του πάνω στην πέτρα, ξορκίζοντας τον παλιό του εαυτό, τον Καρλ Σβάιτς, εκείνον που έσβησε μέσα στις εικόνες του Άουσβιτς, εκείνον που άφησε ενθύμιο στην αγκαλιά της Άννας. Μια αγαλμάτινη γυναίκα, που δημιουργήθηκε από τα χέρια του καλλιτέχνη, ατενίζει με άδειο βλέμμα το μεταπολεμικό Βερολίνο, ενώ το μοντέλο του αναλογίζεται, στον κήπο με τα ρόδα της σιωπής, τα χαμένα του χρόνια.

Μια ιστορία για όσους κάτω απ’ τη λαίλαπα του Γ’ Ράιχ απέτυχαν να γίνουν «πολεμάνθρωποι» παραμένοντας απλώς άνθρωποι…